Achter de poort

 

Het gezicht van De Tuinwijk, of in ieder geval één van de kenmerkende aspecten, is de grote ronde groene poort aan de Melis Stokestraat met de jaartalsteen. Er zijn veel mensen die graag willen weten wat er zich achter deze poort bevindt. Ik kan dat weten want ik woon daar.  En als de poort een stukje open staat zijn er veel mensen die hun hoofd om de hoek steken.
Daarom; ik zal een stukje van de sluier oplichten…

De achterkant van de poort ziet er als volgt uit:


Onder de poort hangen nu de 3 perronborden van de NS met vertrektijden uit 1976. Deze kwamen tevoorschijn toen 10 bis de keukenvloer ging vernieuwen. De vloer was
geëgaliseerd met deze platen.

Maar jullie willen ook graag weten hoe het nu zit. Wat ligt er achter de poort?
100 jaar geleden was dit de toegang tot een achterterrein waar de aannemer heer Cuzee materiaal had opgeslagen. De aannemer woonde in het hoekhuis op de Van der Mondestraat 45, waar nu het kunstenaarsechtpaar Hans van Lunteren en Ienke Kastelijn woont.
En aan de andere kant op de Willem Arntzkade woonde de NS directeur.
Deze had grote honden en de enorme tuin was afgezet met gaas.

Nu wist Tini te vertellen, die destijds woonde op de Zwaluwstraat 18, dat toen zij haar kinderen grootbracht, het hele achtergebied de fruitboomgaard was van de NS directeur. De huizen van de Zwaluwstraat hadden alleen een laag houten hekje waar ze overheen konden klimmen om fruit te rapen in de boomgaard. Nog altijd staan er diverse perenbomen, een walnoot en hazelaars. Helaas zijn de appelbomen inmiddels gesneuveld van ouderdom.

Poortwoningen
In de brochure staat: “In de Melis Stokestraat hadden Kool en Van Rood een woningblok gepland met een poort, die toegang gaf  tot het achterterrein van de woningen. Door de aanwezigheid van de poort was een bijzonder woningtype ontstaan: de poortwoning. Aan weerszijden van de poort waren steeds een beneden- en een bovenwoning, waarbij de alle woningen een slaapkamer boven de poort hadden.

In de benedenwoningen waren aan de voorzijde van de woning een voorkamer en een slaapkamer. Aan de achterzijde lagen de keuken, de woonkamer en nog een slaapkamer. De twee slaapkamers lagen in de poortwoningen langs de poort.
De bovenwoningen hadden op
de eerste verdieping een keuken en een woonkamer aan de achterzijde en aan de voorzijde twee slaapkamers . Op de tweede verdieping bevonden zich nog een slaapkamer boven de poort en een slaapkamer aan de achterzijde. Verder bood deze verdieping een grote bergruimte. Op de derde verdieping bevond zich een zolder zonder kamers.”

Melis Stokestraat 10, 10 bis, 12 en 12 bis delen de poort. De benedenhuizen in de wijk hebben een schuurtje en alle bovenhuizen hebben een balkon, sommigen  2, of zelfs 3 zoals Burmanstraat nummer 2. Alleen de bovenhuizen boven de poort hebben geen buitenruimte. Zodoende is hen in 1993 al het achterterrein gegeven, want het was als opslag niet meer nodig.

Ergens rond 2003 is de weduwe van de directeur ook overleden en de nieuwe bewoners mochten niet meer zo’n voorrecht hebben van een privébos. Er werd een denkbeeldige lijn getrokken achter de erfgrens van Melis Stokestraat 2 en alle bomen werden gekapt en struiken werden verwijderd. Daarna lag het braak. Op dit stuk verrees onkruid, waaronder ook de prachtige en de giftige bereklauw. Niet de beste buurman!
Zodoende heeft Portaal toen een gemeenschappelijke tuin aangelegd die alleen door aangrenzende bewoners gebruikt kan worden, maar die ook verplicht zijn het terrein te onderhouden.



In de tuin staan veel bomen zoals een oude 80 jaar oude perenboom (zie foto), een grote walnoot, een aantal grote esdoorns, grote jasmijnstruiken, hazelaars en vlierbomen. De oude appelboom is helaas enekel jaren geleden omgevallen.
In de grond ligt afval van 100 jaar en meer. We vonden eerder een porcelijnen pijpenkopje en steenkool, houtskool en briketten.
We hebben heel veel glasplaten en bakstenen uit de grond verwijderd. Onlangs vonden we nog roestige auto-onderdelen; prachtige koppelingsplaten.